Als je met een groot team of een grote klant aan een website-ontwerp hebt gewerkt, is de kans groot dat je een tijdje met elkaar hebt gedebatteerd over hoe de homepage eruit zou moeten zien, of welke afdeling bovenaan moet komen te staan in de navigatie. Maar hoe belangrijk is dit nou echt voor de websitebezoeker?
Werkelijk niemand komt naar je website om eens grondig de homepage onder de loep te leggen. Men komt naar de website om snel de benodigde informatie te krijgen, ze willen iets voor elkaar krijgen.
Het is maar al te gemakkelijk om een klant te verwijten dat hij te weinig weet over gebruikerservaring. Immers zullen ze mogelijk niet begrijpen hoe belangrijk websitestructuur is voor het overbrengen van informatie. Een goede website structuur kan alleen ontstaan vanuit de gebruiker: vanuit zijn of haar behoefte.
Maar de klant is hier niet de schuldige. Het is tijd dat internetbureau ’s de hand in eigen boezem steken. Want is het niet zo dat een bureau vaak begint met het design van de homepage, of wireframes? We starten niet met het in kaart brengen van de informatiearchitectuur. Dus geen wonder dat de klant ervan overtuigd is dat de homepage en bepaalde elementen belangrijker zijn dan dat ze werkelijk zijn.
Al in 2007, lang voor het “mobile first” tijdperk, probeerde informatiearchitect Are Halland het raadsel omtrent website structuur op te lossen door het ´Core Model’ te introduceren tijdens de IA Summit 2007. Deze presentatie is nog steeds actueel, zelfs na al die jaren later. Waar Halland naar verwijst in zijn presentatie is dat een website van ‘binnenuit’ moet worden ontwerpen, met de focus op de kerntaken die de gebruiker wilt uitvoeren.
Werken met het Core Model betekent minder kibbelen over de inhoud van de homepage en meer tijd spenderen aan hoe de gebruiker daadwerkelijk geholpen kan worden, zodat hij de gewenste resultaten via de website behaald.
Het Core Model zorgt ervoor dat tijdens het ontwerpproces aandacht voor de behoeften van de gebruikers is. Er wordt holistisch nagedacht over doelen, in plaats van hiërarchisch.
Voor wie is het Core Model geschikt?
Het Core Model is een denkinstrument. Het helpt de contentstrateeg om de belangrijkste pagina’s op de website te identificeren. Het helpt de UX-designer om te bepalen welke modules op een pagina nodig zijn. Het helpt de grafisch ontwerper om te weten wat de belangrijkste elementen zijn om in het design te benadrukken. Stakeholders die minder met het web hebben stelt het in staat om jouw projectstrategie in zich op te nemen. En tot slot helpt het copywriters om het silo-denken achterwege te laten en betere inhoud te creëren. Het Core Model is een uitstekende tool om al deze verschillende disciplines samen te laten werken.
Een goede manier om het Core Model te introduceren is door middel van een workshop. Aan het einde van de workshop zal de groep een gemeenschappelijk begrip hebben van de behoeften van de gebruikers, de bedrijfsdoelen en hoe verschillende pagina’s verbonden moeten worden. Bovendien heb je dan samen met de stakeholders een prioriteitenlijst met welke inhoud belangrijk is, op basis van gebruikersbehoeften en bedrijfsdoelstellingen. Met die prioriteitenlijst wordt het een stuk makkelijker voor het team om aan de slag te gaan.
Een Core Model workshop organiseren
Het Core Model helpt om alle stakeholders in een vroeg stadia van het project op één lijn te brengen, overeenstemming over pagina’s en inhoud te vinden en bewustzijn te creëren over de verschillende ‘routes’ die de gebruikers bewandelen om over de site te navigeren.
Aan het einde van een Core Model workshop heb je:
Een goed begrip van de inhoud van de belangrijkste pagina’s
Eerste afstemming met stakeholders
Géén gedetailleerde wireframes of een sitemap
Wat heb je nodig?
- Een definitie van de (kern)pagina’s
- Een goed begrip van de belangrijkste gebruikersdoelen en bedrijfsdoelen
- Ongeveer 2 tot 4 uur de tijd
- Pennen
- Post it’s
- Markers
- Hand-out van het Core Model sjabloon
Wie heb je nodig?
- Facilitator: iemand die het proces begeleidt. Dit kan een UX-designer zijn. Als de groep heel groot is zou je zelfs kunnen werken met twee facilitators, zodat je de groep kunt opsplitsen.
- 3 (of meer) deelnemers aan de klantzijde. Iedereen kan meedoen, bovendien zorgt diversiteit in de rollen van de deelnemers voor een meer gebalanceerde (en interessante) discussie. Probeer mensen aan te haken van Sales, Marketing, Klantenservice, etc.
Hoe bereid je een Core Model workshop voor?
Om te veel discussie tijdens de workshop zelf te voorkomen, zorg je ervoor dat je vooraf met de opdrachtgever al de volgende zaken hebt gedefinieerd:
- Kernpagina’s (te herleiden via Google Analytics)
- Gebruikersdoelen (te herleiden via toptaak-analyse, eerder onderzoek, statistieken)
- Bedrijfsdoelen
Faciliteren van de workshop
Begin met een korte kennismakingsronde en zorg ervoor dat iedereen kort en bondig zijn rol en betrokkenheid bij het project vermeldt. Vermeld dan waarom je de doelen voor vandaag hebt verzameld en licht deze toe.
Introduceer daarna het Core Model zelf en introduceer vervolgens de belangrijkste pagina’s (kernpagina’s). Als er geen kernpagina’s zijn geselecteerd, doe dan een stemronde over welke pagina’s het belangrijkste zijn. Benadruk daarbij dat je alles opnieuw ontwerpt, zodat deelnemers geen rekening hoeven te houden met het bestaande ontwerp.
Verdeel – afhankelijk van de grootte van de groep – de deelnemers in groepen van ongeveer 3 personen. Geef iedere groep een Core Model sjabloon en introduceer in het kort de eerste kernpagina die wordt behandelt. Alle groepen vullen nu het model in voor dezelfde kernpagina.
In 5 stappen naar een ingevuld Core Model
1. Vul bedrijfs- en gebruikersdoelen in
Laat de deelnemers als eerste de bedrijfsdoelen en gebruikersdoelen voor deze pagina invullen. M.a.w. welk doel heeft het bedrijf met deze pagina? Wat willen ze communiceren en faciliteren? Waarom willen ze dat doen, wat zijn de redenen?
De gebruikersdoelen zijn de doelen van de websitegebruiker: waarom komt een gebruiker naar de pagina? Wat hoopt hij hier te vinden? Welke vraag moet worden beantwoord?
Selecteer de bedrijfsdoelen die passen bij de gebruikerstaken. Deze definiëren jouw kernpagina’s. Waarschijnlijk blijven er enkele bedrijfsdoelen over die niet overeenkomen met gebruikerstaken. Stel je hebt een pagina met projectinformatie. Het gebruikersdoel is informatie inwinnen en het zakelijke doel is informatie geven, maar uiteindelijk ook verkopen. In dit geval komen de gebruikerstaak en het bedrijfsdoel over informatie overeen. Het verkoop-doel is hier een “outward path” (stap 4).
Zit er te weinig overlap in de gebruikersdoelen en de bedrijfsdoelen? Dan heeft de pagina weinig nut en is het mogelijk toch geen kernpagina. Want als er weinig overlap is, wie help je dan met deze pagina?
2. Definieer “inward paths”
De volgende stap is het definiëren van de “inward paths”. Hoe kunnen mensen deze pagina vinden? Hoe zijn ze hier gekomen? Waar komen ze vandaan (bijv. Google, link op de homepage, etc.)?
3. Bepaal “Core content”
Gebruik de bijpassende bedrijfs- en gebruikersdoelen en inward paths om de belangrijkste zaken te definiëren die op deze pagina moeten komen. Denk aan inhoud én functionaliteit. Het is aan de deelnemers om te bepalen hoe ze dit invulling willen geven. Sommige groepen maken liefst een lijst, anderen beginnen met schetsen van pagina lay-outs. Elke visuele vorm is prima, zolang de belangrijkste content wordt gedefinieerd.
4. Definieer “outward paths”
Nu je de pagina-inhoud hebt gedefinieerd is de volgende stap: Wat is de logische, volgende stap voor de websitebezoeker? Waar wil je de gebruiker het liefst naartoe sturen?
5. Presenteer het model aan de andere groep(en)
Vraag elke groep om hun ingevulde Core Model aan de andere groep(en) te presenteren. Zorg ervoor dat het een snelle presentatie is, maar neem de tijd om de overlap en de verschillen tussen de ingevulde modellen te benadrukken en een discussie op gang te brengen. Probeer nog geen overeenstemming te bereiken over alle punten, laat gewoon iedereen zijn standpunt verduidelijken. Hierna ga je verder met de volgende kernpagina.
Handige tips:
- Gebruik een timer per invullen van een kernpagina. Een goede vuistregel is een halfuur per pagina.
- Noteer alle inward en outward paths, mogelijk komen hier andere, belangrijke kernpagina’s naar boven, of dwingen ze je om gemaakte keuzes te herzien.
Hoe verder?
Na het uitwerken van alle kernpagina’s kan een vervolgworkshop interessant zijn, waarbij je de kernpagina’s schetst op basis van de uitkomsten van deze workshop. Afhankelijk van de beschikbare tijd en de grootte van de groep is het ook mogelijk om deze twee sessies te combineren.
Website structuur optimaliseren conclusie
Met het Core Model zorg je ervoor dat een bezoek van een gebruiker zo relevant mogelijk is. Je focust niet alleen op de zakelijke doelen, maar juist ook op de doelen van de gebruiker. Door dit te doen creëer je relevantie, biedt je de gebruiker de juiste context (want afhankelijk van via welk inward path hij op de site komt kun je daar rekening mee houden), stuur je de gebruiker naar de juiste vervolgstap en je verhoogd de engagement op jouw website. Website structuur optimaliseren aan de hand van het Core Model is een interessante oefening wanneer je aan de slag gaat met een website re-design.
